İMALAT ÇELİKLERİ

Endüstriyel üretim alanlarında kullanılan imalat çelikleri, işlenebilirlik ve dayanıklılık bakımında optimize edilmiş çelik türleridir. Yapısında bulunan karbon oranına göre farklı kategorilere ayrılabilir.

İmalat Çelikleri Nedir?

Bu alaşımsız çelik türü, %0,20 ile %0,60 arasında karbon barındırır. Yüksek karbon içeriği sebebiyle karbon çeliği şeklinde de isimlendirilmektedir. İmalat çelikleri çeşitli endüstriyel uygulamalarda kendisine yer bulur. İyi işlenebilirlik ve orta sertlik başta olmak üzere birçok önemli özelliği ile kullanıcıların ihtiyaçlarına hitap eder. Düşük, orta ve yüksek karbonlu çelikler olmak üzere farklı seçenekler sunar. Düşük karbonlu olanlar daha esnektir. Yüksek karbonlu çelikler daha sert ve dayanıklıdır. Öte yandan imalat çeliği, yüksek mukavemet ve şekil verme kolaylığı ile de çok beğenilir. Korozyon direnci ve kaynak yapılabilirlik gibi özellikleri de mevcuttur. Alaşım elementi ilave edilerek, çeliğin özel nitelikleri artırılabilir. Otomotiv, boru ve çelik yapıların üretimi, makine parçasının imalatı gibi geniş bir yelpazede kullanım fırsatı sağlamaktadır.

İmalat Çelikleri Özellikleri

Günümüzde çeşitli sektörlerde kullanılan imalat çelikleri özellikleri ile farkını ortaya koyar. Bu nitelikler aşağıdaki gibi sıralamamız mümkün:

Yüksek Mukavemet

İmalat çelikleri hem makinelerin hem de yapıların dayanıklılık arz etmesi için yüksek mukavemet sağlar. Düşük ve orta karbonlu çelikler genel olarak yeterli mukavemete sahiptir. Bundan dolayı yapıların ve makinelerin uzun süreli kullanılmasına olanak tanır. Karbon ortanı artış gösterdikçe çeliklerin mukavemeti de yükselir.

İyi Şekil Verilebilirlik

İmalat çeliklerinin özellikleri arasında bir başka konu ise bu çeliklerin işlenmesinin ve şekillendirilmesinin son derece kolay olmasıdır. Dolayısı ile kaynak, döküm, şekil verme ve haddeleme gibi işlemlerde avantajlı bir kullanım sunar. Düşük karbonlu modeller kolay şekillendirilebilir ve çeşitli endüstriyel uygulamalar için uygun hale gelir.

Korozyon Direnci

Çeliklerin paslanmaya karşı dirençli olması önem arz eder. Özellikle dış mekan kullanımında bu detay oldukça mühimdir. İmalat çeliklerinin özellikleri bu konuda da beklentileri karşılar. Krom içeriğine sahip olan bu ürünler korozyona karşı direnç gösterir.

Kaynak Yapılabilirlik

İmalat çelikleri kaynak uygulaması için de ideal bir seçenektir. Kaynak yapılabilirlik çeliğin iki parçasının ısıl işlemle birbirine bağlanması demektir. Bu nitelik otomotiv ve inşaat endüstrilerinde önemlidir.

Düşük Aşınma Direnci

Aşınmaya karşı direnç gösterir. Yüksek aşınma dayanımı gerektiren özel uygulamalar için daha sert alaşımlar tercih edilir. Düşük karbonlu modeller çoğunlukla aşınmaya karşı daha az direnç göstermektedir. Fakat yüksek karbonlu çelikler bu özelliği artırmaktadır.

Isıl İşlem Uygulanabilirliği

İmalat çeliklerinin dikkat çeken özelliklerinden biri de budur. Isıl işlemler ile sertleştirilebilir ve özellikleri değiştirilebilir. Bunlar çeliğin sertliğini artırmak ya da özelleştirilmiş bir nitelik elde etmek için uygulanır. Isıl işlemler çeliğin şekil değiştirmesine ya da gerilmelere yol açabilir. Bundan dolayı dikkatlice uygulama yapılması önemlidir.

Düşük Maliyet

Ekonomik bir seçimdir. Üretimi daha ucuzdur ve geniş bir kullanım alanına sahiptir. İnşaat ve otomotiv başta olmak üzere çeşitli sektörlerde maliyet etkin bir seçenek olarak lanse edilir.

Çeşitli Alaşımlar

Bu çeliklerde farklı alaşım elementleri yer alabilir. Krom, mangan, nikel ve vanadyum gibi elementler çeliğin dayanıklılığını ve korozyon direncini yükseltmek amacı ile eklenebilir. Ardından çelikler özel uygulamalar için daha güvenli bir seçim haline gelir.

İmalat Çeliklerinin Avantajları

Çeşitli sektörlerde kullanılan imalat çelikleri avantajları ile de müşterilerin beğenisini kazanır. İmalat çeliklerinin avantajları şu şekildedir:

Yüksek Mukavemet

İmalat çeliklerinin, yapıların ve makinelerin dayanıklı olması için yüksek mukavemetli olması şarttır. Düşük ve orta karbonlu çelikler yeterli mukavemete sahiptir. Bu özellikleri ile pek çok alanda uzun süreli kullanımını sağlar. Karbon oranı arttıkça çeliklerin mukavemeti de artar.

İyi Şekil Verilebilirlik

İşlenmesi ve şekillendirilmesi kolay malzemelerdir. Bu durum birçok işlemde avantaj sağlar. Düşük karbonlu çelikler özellikle kolayca şekillendirilebilir ve çeşitli endüstriyel uygulamalar için ideal hale gelir.

Korozyon Direnci

Çeliklerin paslanmaya karşı dirençli olması, özellikle dış mekan kullanımları için önemlidir. Paslanmaz çelikler krom içeriği nedeni ile korozyona karşı daha dayanıklıdır. Ancak bazı imalat çelikleri de belirli koruyucu kaplamalarla korozyon direnci kazanabilir.

Kaynak Yapılabilirlik

İmalat çeliklerinin büyük bir çoğunluğu kaynak işlemleri için ideal bir seçenektir. Kaynak yapılabilirlik, çeliğin iki parçasının ısıl işlemle birbirine bağlanabilmesi manasına gelir. Bu özellik inşaat ve otomotiv endüstrilerinde oldukça işe yarar.

Minimum Aşınma Direnci

İmalat çeliklerinin aşınmaya karşı direnç göstermesi önemli bir konudur. Yüksek aşınma dayanımı gerektiren özel uygulamalar için daha sert alaşımlar tercih edilir. Düşük karbonlu çelikler aşınmaya karşı daha az direnç sağlar.

Minimum Maliyet

İmalat çelikleri ekonomik olurlar. Çünkü üretimi daha ucuzdur ve geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu nedenle inşaat ve otomotiv gibi sektörlerde bütçe dostu bir seçenek olarak öne çıkar.

İmalat Çeliğinin Kullanım Alanları

Kaliteli imalat çeliği çeşitli alanlarda kullanım imkanı yaratır. Bu çelik modeli işlenebilirliği, dayanıklılığı ve ekonomik olması sebebi ile çok geniş bir kullanım alanına sahiptir. İnşaat sektöründe, otomotiv endüstrisinde ve endüstriyel alanlarda sıklıkla tercih edilir. İmalat çeliği kullanım alanları arasında boru hatları, rafineriler, enerji santralleri gibi alanlar da vardır. Aynı zamanda makinelerde, üretim ekipmanlarında ve endüstriyel makinelerde de kullanılmaktadır. Gemi yapımında, metal işleme cihazlarında, savunma sanayinde ve inşaat makinelerinde en çok tercih edilen çelik türlerinden biridir.

İmalat Çelikleri Satın Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?

İlk kez imalat çeliği satın alacak olanlar, bazı hususlara dikkat etmeleri gerektiğini bilmeliler. Peki imalat çelikleri seçimi nasıl olmalı? Öncelikle çelik tipi ve sınıfına dikkat edilmelidir. Ardından karbon ve alaşım içeriği incelenmelidir. Isıl işlem gereksinimleri, aşınma ve korozyon direnci de önemli detaylardır. Aynı zamanda maliyet, tedarikçi güvenilirliği ve kalite standartlarına uygunluk gibi noktalara da dikkat edilmesi gerekmektedir.

İmalat Çeliği Çeşitleri Nelerdir?

Farklı sektörlerin ihtiyaçlarının karşılanması adına imalat çeliği çeşitleri bulunmaktadır. Kullanım amacına göre farklı alaşımlar ve özellikler mevcuttur. Bu sayede çeşitli endüstriyel uygulamalarda ihtiyaçların karşılanması söz konusu olabilecektir. Alaşımlı, alaşımsız, yüksek karbonlu, düşük karbonlu ve orta karbonlu çelikler gibi seçenekler bulabilirsiniz. Ancak imalat çelikleri temelde iki gruba ayrılır. Bunlar CK45 imalat çeliği ve CK40 imalat çeliği şeklindedir. Bu çelik türlerini aşağıda açıklıyoruz.

CK45 İmalat Çeliği

Alaşımsız ve orta karbonlu bir çelik türüdür. Yüksek mukavemeti, iyi işlenebilirliği ve sertliği ile öne çıkar. Bu özellikleri dolayısıyla çeşitli sektörlerde kullanılır. CK45 imalat çeliği, yüksek çekme mukavemetine ve sertliğe sahiptir. İşlenebilirlik ve kaynaklanabilirlik açısından ihtiyaçlara kesin çözüm üretir. Isıl işlem ile mekanik özellikleri iyileştirilebilir. Makine imalatından otomotiv endüstrisine, kalıp yapımından el aletlerinin üretimine kadar çeşitli sektörlerde kullanımı mümkündür.

CK40 İmalat Çeliği

Alaşımsız ve orta karbonlu bir çeliktir. Sertlik, yüksek mukavemet ve iyi işlenebilirlik gibi konularda ihtiyaçları karşılar. Mekanik özellikler ve işlenebilirliği CK40 imalat çeliği için öne çıkan niteliklerdir. Isıl işlem ve kaynak için uygundur. Tarım makineler, el aletleri, otomotiv sektörü ve makine imalatı gibi geniş bir kullanım alanına sahiptir.